Jakie soczewki stosuje się w operacyjnym leczeniu zaćmy?

 
Zaćma (katarakta) jest chorobą oczu, która dotyka głównie osoby starsze, nie jest to jednak regułą. Schorzenie polega na powolnym odkładaniu się złogów białkowych na soczewce oka, powodując tym samym jej zmętnienie.
Ważne! Zaawansowana zaćma może całkowicie uniemożliwić choremu widzenie.
W początkowym stadium zaćmę można leczyć farmakologicznie. Jednakże owe leczenie  tylko spowalnia proces chorobotwórczy – jedynym sposobem na pozbycie się katarakty jest jej operacyjne usunięcie.
Zabieg polega na usunięciu zmętniałej soczewki oka i wszczepieniu w jej miejsce nowej, sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej. Rolą jej jest skupianie światła na siatkówce, aby chory uzyskał prawidłowe widzenie.
Wszczepiane soczewki różnią się pomiędzy sobą konstrukcją jak i materiałem z jakiego są wykonane (silikon, hydrożel, akryl). Soczewki wewnątrzgałkowe, jakie stosuje się w zabiegu usunięcia zaćmy są miękkie i zwijalne – umożliwia to ich wszczepienie do oka poprzez wykonanie niewielkiego tylko nacięcia (szerokość ok. 2mm).
Nadal stosuje również soczewki sztywne wykonane z polimetylometakrylanu (PMMA) –  w tym przypadku nie jest możliwe ich zwinięcie, tak więc nacięcie niezbędne do wszczepienia tego rodzaju soczewki wynosi ok. 6, 5 mm.
Najpopularniejsze obecnie modele stosowanych soczewek zbudowane są z okrągłej korygującej części środkowej oraz z dwóch ramion tzw. haptenów (ich zadaniem jest utrzymanie soczewki we właściwej pozycji).
Rodzaje soczewek:
Tylnokomorowe – wszczepia się je za tęczówkę, do torebki soczewki własnej pacjenta.
Przedniokomorowe – wszczepiane przed tęczówkę.
Typy soczewek i ich korzyści:
Jednoogniskowa asferyczna – wprowadza się poprzez minimalne cięcie. Niweluje ryzyko astygmatyzmu pooperacyjnego. Soczewka charakteryzuje się wysoką stabilnością, mniejsza jest szansa na wystąpienie wtórnego zmętnienia torebki soczewki.
Jednoogniskowa toryczna – koryguje astygmatyzm. Jej wszczepienie umożliwia funkcjonowanie bez potrzeby używania okularów do dali osobom z astygmatyzmem. Sprawdza się w warunkach ograniczonego widzenia (m.in. nocą). Ponadto soczewka filtruje promienie UV jak i światło niebieskie (jedne z czynników powodujących choroby siatkówki).
Jednoogniskowa, żółta z filtrem światła niebieskiego – doskonała jakość widzenia.  Mniejsza aberracja układu widzenia. Wysoka czułość na kontrast. Ochrona przez procesem zmętnienia torebki tylnej. Posiada filtr światła niebieskiego.
Wieloogniskowa (multifokalna) – zapewnia dobrą jakość wzroku zarówno na bliską jak i na daleką odległość (przy większej niezależności od okularów). Soczewka przeznaczona jest dla osób z prezbiopią (związana z wiekiem utrata zdolności ostrego widzenia przedmiotów położonych blisko). Wadą tego rodzaju soczewki jest możliwość występowania poświaty bądź promienistych linii wokół źródła światła, jak i zaburzeń widzenia kontrastu. Dlatego też tego rodzaju soczewek nie powinno wszczepiać się tym pacjentom, dla których ważne jest prawidłowe postrzeganie kontrastu (zawodowi kierowcy, piloci, malarze).  Przeciwwskazaniem do wszczepienia soczewki multifokalnej jest również astygmatyzm rogówkowy znacznego stopnia oraz starszy wiek pacjenta.
Wieloogniskowa toryczna – odtworzenie pełnego zakresu widzenia pacjentom z astygmatyzmem. Soczewka posiada filtr promieni UV oraz światła niebieskiego. Pozwala jednocześnie skorygować starczowzroczność i astygmatyzm. Gwarantuje polepszenie komfortu życia.
Po zabiegu usunięcia zaćmy (fakoemulsyfikacja) może pozostać wada wzroku – koryguje się ją za pomocą okularów bądź soczewek kontaktowych. Dla tych wszystkich, którzy chcieliby prawidłowo wiedzieć bez konieczności używania okularów, rozwiązaniem sądoszczepiane soczewki wewnątrzgałkowe. Owe soczewki mogą być stosowane u pacjentów w każdym wieku oraz w dowolnym momencie po zabiegu fakoemulsyfikacji lub w trakcie takiego zabiegu. Doszczepia się ją do rowka rzęskowego jako drugą soczewkę (koryguje krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm, starczowzroczność).
Ważne! Z nowej generacji soczewek w leczeniu zaćmy można skorzystać tylko i wyłącznie w prywatnej służbie zdrowia. NFZ refunduje jedynie standardową soczewkę monofokalną – poprawia ona wzrok, jednakże nie koryguje tzw. wad refrakcyjnych (krótkowzroczność, astygmatyzm, które u niektórych chorych występują wraz z zaćmą).